20 Μοναστήρια της Κύπρου που θα λατρέψεις!

Εικόνα, η Παναγία του Κύκκου

Τα Μοναστήρια της Κύπρου, εκτός από πολύτιμα κειμήλια κατέχουν και ένα μεγάλο κομμάτι στις καρδιές των Κυπρίων, ως τόπος Ανάστασης και Ζωής!

Η Κύπρος ήτανε πάντοτε μια αποστολική νήσος. Δεν είναι τυχαίο ο τίτλος της ως “νήσος των Αγίων.” Με τον Λάζαρο τον φίλο του Χριστού ως πρώτο Επίσκοπο του νησιού  και τον Απόστολο Βαρνάβα σαν ιδρυτή της Εκκλησίας της Κύπρου, το νησί καθίσταται πλέον ένας πυρήνας μετάδοσης του Ευαγγελίου. Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισε στο νησί η Αγία Ελένη, η οποία επιστρέφοντας από τους Αγίους τόπους ίδρυσε μονές όπως το Σταυροβούνι, την μονή του Σταυρού στο Όμοδος και άλλα. Εκεί, άφησε πολύτιμα κειμήλια όπως ένα μεγάλο κομμάτι του Τιμίου Σταυρού.

Η Κύπρος παραμένει μέχρι και σήμερα τόπος Αγίοτητος και μαρτυρίου. Αντιπροσωπευτικό αυτής της ζωής της Κύπρου είναι τα μοναστήρια της, τα σημαντικότερα εκ των οποίων, παρατίθενται παρακάτω:

1. Μονή του Κύκκου, Τρόοδος

Αδιαμφισβήτητα ένα από τα σημαντικότερα μοναστήρια της Κύπρου είναι ο Κύκκος για πολλούς και διάφορους λόγους. Ο σημαντικότερος είναι πως εντός του υπέροχου ναού του φιλοξενεί την Παναγία την Ελεούσα. Θαυματουργή εικόνα, μια από τις 70 που φιλοτέχνησε ο Απ. Λουκάς κατά την παράδοση, το πρόσωπο Της μένει μονίμως σκεπασμένο αφού κανείς δεν αντέχει να αντικρίσει την δόξα αυτής της εικόνας. Φως λέγεται πως εκπέμπεται από το ασημένιο πουκάμισο Της σε σημείο που μπορεί ο άνθρωπος να τυφλωθεί. Για αυτό και το πορφυρό κάλυμμα της Παναγίας δεν βγαίνει ποτέ…

Ένας από τους διαδρόμους της Μονής Κύκκου
Λεπτομέρεια από την Μονή του Κύκκου

Η Μονή του Κύκκου ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Κομνηνό τον 11ο αιώνα. Ιδιαίτερη συνήθεια της εποχής ήταν η κατασκευή πολλών οικοδομημάτων αποκλειστικά με ξύλο. Έτσι και ο Κύκκος. Κατασκευάστηκε με ξύλο, όμως οι πολλαπλές φωτιές και η καταστροφή του οδήγησαν στην οριστική κατασκευή από πέτρα, που έγινε το 1541.

Εισερχόμενος κανείς στο μοναστήρι μπορεί να θαυμάσει μοναδικά ψηφιδωτά και άλλα έργα βυζαντινής τέχνης. Ένα μουσείο που λειτουργεί στο χώρο εξυπηρετεί ειδικά αυτόν τον σκοπό. Παράλληλα ένα Κέντρο Ερεύνης που φιλοξενείται στους χώρους της Μονής παρέχει πρόσβαση σε μια σπάνια βιβλιοθήκη και χειρόγραφα, σε πολλούς μελετητές.

Καμπαναριό μονής Κύκκου
Άποψη του καμπαναριού της Μονής του Κύκκου.

Σημαντικό αξιοθέατο της Μονής είναι και ο τάφος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Εισήλθε εντός της Μονής το 1926 με την απόφαση να γίνει μοναχός, όμως το ρου της ιστορίας του χάρισε την ποιμαντική ράβδο και μια σημαντική θέση στην ιστορία της Κύπρου. Ο τάφος του είναι ένα σημαντικό προσκύνημα για λαϊκούς αλλά και ιερωμένους.

Βρείτε την στο χάρτη: Μονή του Κύκκου

2. Μονή του Μαχαιρά.

Σε απόσταση περίπου 50 χλμ από την Λευκωσία βρίσκεται η Μονή του Μαχαιρά.

Ιδιαίτερο όνομα για Μονή -”Μαχαιρά”- το οποίο πήρε χάριν του θαυμαστού τρόπου που βρέθηκε η εικόνα της.

Το 1145 μ.Χ ένας άγνωστος ερημίτης ήταν κάτοχος μιας εικόνας της Παναγίας την οποία είχε φέρει από την Μικρά Ασία. Μετά την κοίμηση του οι μετέπειτα κτίτορες της Μονής Νεόφυτος και Ιγνάτιος, παρατηρούσαν μια στήλη φωτός σε μια από τις σπηλιές της περιοχής. Χάριν των πυκνών βάτων οι δυο ασκητές χρησιμοποίησαν μαχαίρι (εξ ου και το όνομα) για να καθαρίσουν τον χώρο και να αποκτήσουν πρόσβαση στη σπηλιά. Πράγματι βρέθηκε μια θαυματουργή εικόνα της Παναγίας η οποία από τότε έλαβε το προσωνύμιο “Μαχαιρά.”

Μονή του Μαχαιρά - Κύπρος
Η Μονή του Μαχαιρά. Μεγαλειώδης – επιβλητική © Zairon/CC BY 4.0

Δυο φορές η μονή αυτή καταστράφηκε από φωτιά και δυο φορές η εικόνα της Παναγίας σώθηκε με θαυμαστό τρόπο. Εισερχόμενος κανείς εντός του ναού, μπορεί να θαυμάσει τις σπάνιες αγιογραφίες και να προσκυνήσει την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Μαχαιριώτισσας.

Η μονή στα χρόνια των αγώνων της ΕΟΚΑ κατά των Άγγλων φιλοξένησε τον σπουδαίο αγωνιστή Γρηγόριο Αυξεντίου. Εντός της φυλάσσονται προσωπικά του αντικείμενα από την περίοδο που κρυβόταν εκεί, μεταμφιεσμένος ως μοναχός. Η σπηλιά – κρησφύγετο όπου ο Γρηγόριος “έπεσε” ηρωικά το 1957 βρίσκεται πλησίον της μονής και κάθε χρόνο τελείται μνημόσυνο στην μνήμη του.

Βρείτε την στο χάρτη: Μονή Μαχαιρά

Άγαλμα του Γρηγόριου Αυξεντίου που τον απεικονίζει σε ώρα μάχης
Ο ήρωας Γρηγόριος Αυξεντίου.

3. Μονή Τροοδιτίσσης, Τρόοδος

Την περίοδο της εικονομαχίας, τον 8ο περίπου αιώνα, ένας ερημίτης κατέφτασε στην Κύπρο από την Μικρά Ασία με μια εικόνα της Παναγίας. Αφού έζησε στην Μονή του Αγίου Νικολάου για 25 χρόνια αποφάσισε να κατοικήσει σε ένα σπήλαιο -το γνωστό σε εμάς σήμερα “Σπήλαιο της Τροοδιτίσσης.” 200 χρόνια αργότερα, δυο βοσκοί που βρέθηκαν στο σημείο ανακάλυψαν την εικόνα της Παναγίας μέσα σε φως.

Μοναχός της Μονής Τροοδιτίσσης
Καλοσώρισμα στη μονή Τροοδιτίσσης © Rüdiger Stehn/CC BY 2.0

Η μονή της Τροοδιτίσσης βρίσκεται σε υψόμετρο 1370 μ. και είναι κτισμένη ψηλότερα από όλες τις άλλες μονές της Κύπρου. Η δε θαυματουργή εικόνα της “Παναγίας της Τροοδιτίσσης” έχει την Χάρη να βοηθάει στην τεκνοποιία, στείρες γυναίκες.

Βρείτε την στο χάρτη: Μονή Τροοδιτίσσης

4. Μονή της Αγίας Νάπας.

Όπως οι περισσότερες εικόνες της Παναγίας στην Κύπρο, έτσι και αυτή η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας βρέθηκε με θαυμαστό τρόπο: Ένας κυνηγός την περίοδο της εικονομαχίας κυνηγούσε στην περιοχή όταν ξαφνικά ο σκύλος του, άρχιζε να γαβγίζει στην είσοδο μιας σπηλιάς. Πλησιάζοντας πιο κοντά βρήκε μια θαυματουργή εικόνα της Παναγίας μέσα σε άπλετο φως.

Εικόνα της Παναγίας της Νάπης
Η εικόνα της Παναγίας του Νάπα (Δάσους)

Η θαυματουργή εικόνα της “Παναγίας της Νάπης” (το οποίο στην ουσία μεταφράζεται ως η “Αγία του Δάσους”) είναι σύμφωνα με την παράδοση μια από τις 70 εικόνες του Ευαγγελιστή Λουκά. Ο χώρος στον οποίο βρέθηκε, η Αγία Νάπα αποτελεί έναν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς.

Εντός του χώρου της Μονής προκαλούν έκπληξη τα μοναδικής ομορφιάς κτίσματα που βρίσκονται στον χώρο, από την επόχη που η Κύπρος βρισκόταν υπό την κατοχή των Ενετών. Η εκκλησία της μοιάζει με κάστρο ενώ ένα Βενετσιάνικο συντριβάνι κοσμεί, επίσης, τον χώρο.

Το αρχαίο μοναστήρι της Αγίας Νάπας
Η μονή της Αγίας Νάπας, χτισμένη σε Βενετσιάνικο ύφος.

Οι λειτουργίες και τα μυστήρια τελούνται σε ένα κοντινό ναό, όπου μεταφέρθηκε η θαυματουργός “Παναγίας της Νάπης” τον 20ο αιώνα.

Βρείτε την στον χάρτη: Μοναστήρι Αγίας Νάπης

5. Άγιος Ιωάννης ο Λαμπαδιστής, Καλοπαναγιώτης

Σε ένα από τα πιο γραφικά χωριά του όρους Τρόοδος, τον Καλοπαναγιώτη, βρίσκεται η μονή του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή.

Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε τον 10ο αιώνα στο χωριό Λαμπαδού, από το οποίο πήρε και το προσωνύμιο “Λαμπαδιστής”. Ο πόθος του για τον ένθεο βίο από παιδικής ηλικίας, δεν τον άφηνε να μνηστευθεί την νέα που του πρότειναν για γυναίκα. Όταν το έμαθαν οι γονείς της νύφης για εκδίκηση, τύφλωσαν τον Ιωάννη. Με υπομονή και προσευχή ο Ιωάννης έζησε ακόμη 4 χρόνια στην Μονή του Αγίου Ηρακλειδίου ωσότου κοιμήθηκε. Ήταν τότε 22 ετών. Τα θαύματα που επιτέλεσε ήδη εν ζωή και όσα ακολούθησαν μετά, απεκατέστησαν την δόξα της μονής του Αγίου Ηρακλειδίου. Σήμερα είναι γνωστή ως η μονή του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστή και αποτελεί παγκόσμιο μνημείο της UNESCO.

Άγιος Ιωάννης Λαμπαδιστής, Καλοπαναγιώτης
Η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή στην Κύπρο.

Στο προαύλιο χώρο της μονής, βρίσκεται το καθολικό που τιμάται στον Άγιο Ηρακλείδιο και χρονολογείται από τον 11ο αιώνα. Δυο ακόμη παρεκκλήσια συμπληρώνουν τον χώρο, αυτό του Αγίου Ιωάννου του Λαμπαδιστή του 12ου αιώνα και το νεώτερο λατινικό παρεκκλήσιο, που ιδρύθηκε τον 15ο αιώνα. Στο τελευταίο υπάρχουν υπέροχες αγιογραφίες βυζαντινής και αναγεννησιακής τεχνοτροπίας.

Στο χώρο λειτουργεί επίσης μουσείο με βυζαντινές εικόνες. Η κάρα του Αγίου Ιωάννη του Λαμπαδιστή και ένα τμήμα της κάρας του Τιμίου Προδρόμου αποτελούν τα σημαντικότερα κειμήλια της μονής.

Βρείτε την στον χάρτη: Μονή Αγίου Ιωάννη Λαμπαδιστή

6. Μονή Σταυροβουνίου

Η Μονή Σταυροβουνίου ιδρύθηκε από την Αγία Ελένη το 327 μ.Χ

Αμέσως μετά την επιστροφή της από τους Αγίους Τόπους, μεταφέροντας μαζί της τον Σταυρό του και άλλα κειμήλια από το πάθος του Χριστού στην Πόλη, έκανε μια στάση στην Κύπρο.

Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη
Ρώσικο έργο του καλλιτέχνη Sazonov με τους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη

Το πρωί που ξύπνησε είδε τον Σταυρό να απουσιάζει και ένα παράξενο φως, στο όρος του Σταυροβουνίου. Όταν με συνοδεία μεταφέρθηκε στο σημείο και είδε τον Σταυρό όρθιο, λουσμένο στο φως, κατάλαβε ότι ήταν θέλημα θεού να κτιστεί εκεί μοναστήρι.

Η Αγία Ελένη άφησε σαν κειμήλιο στο νησί τον Σταυρό του “καλού” ληστή με ένα μεγάλο τεμάχιο Τιμίου ξύλου στο κέντρο του. Στη μονή φυλάσσεται επίσης και ο ήλος από την Σταύρωση του Χριστού.

Η πολυπαθής μονή Σταυροβουνίου, στο διάβα των αιώνων πέρασε πολλά.

Κατά τα χρόνια της Φραγκοκρατίας βρισκόταν υπό την κατοχή των Λατίνων. Αργότερα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας γνώρισε λεηλασίες και άλλες καταστροφές. Από τότε το μοναστήρι υπέφερε από λειψανδρία ως το 1888, όπου έπειτα από μια μεγάλη φωτιά άρχισαν οι πρώτες εργασίες για την αναστύλωση της.

Μονή Σταυροβουνίου, Κύπρος
Η Μονή Σταυροβουνίου στην άκρη, του ομώνυμου λόφου.

Στη μονή θα βρείτε μια υπέροχη έκθεση με λιβάνι που φτιάχνουν οι μοναχοί και πάρα πολλά πνευματικά βιβλία. Σύγχρονη μεγάλη μορφή της μονής, ο Ηγούμενος Γερμανός άφησε μνήμη οσίου ανδρός.

Βρείτε την στον χάρτη: Μονή Σταυροβουνίου

7. Μονή Αγίου Νικολάου των Γάτων, Ακρωτήρι

Το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου των Γάτων βρίσκεται νοτιοδυτικά της λίμνης Ακρωτηρίου, της μεγαλύτερης λίμνης στην Κύπρο. Είναι ένα από τα παλαιότερα μοναστήρια της Κύπρου και σύμφωνα με την παράδοση ιδρύθηκε από την Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, τον 4ο αιώνα. Πιστεύεται ότι το μοναστήρι ήταν καταφύγιο για πολλούς μοναχούς την περίοδο της εικονομαχίας.

Το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου χρονολογείται από τον 14ο αιώνα και ήταν πάντα ανδρικό. Καταστράφηκε από μεγάλο σεισμό τον 16ο αιώνα, αλλά στη συνέχεια ανακατασκευάστηκε και λειτουργούσε ως το 1570 όταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέκτησε το νησί.

Αγιος Νικόλαος, Μοναστήρι των γάτων
Ένας από τους συνήθεις…θαμώνες του Αγίου Νικολάου! © A. Savin/Wikimedia Commons

Το μοναστήρι ανακαινίστηκε ξανά τον 18ο αιώνα αλλά εγκαταλείφθηκε έναν αιώνα αργότερα. Το 1983 έγινε πάλι μοναστήρι και οι λιγοστές μοναχές που ζούν σήμερα εκεί, απασχολούνται με την αγιογραφία.

Σύμφωνα με την παράδοση η μονή ιδρύθηκε από την Αγία Ελένη, η οποία άφησε ένα κομμάτι του Αγίου Ξύλου στη Μονή. Μαζί με αυτό έφερε και εκατοντάδες γάτες, ώστε να εξοντωθούν όλα τα δηλητηριώδη φίδια που είχαν συγκεντρωθεί γύρω από το νησί εξαιτίας μιας τρομερής ξηρασίας . Σύμφωνα με μια άλλη παράδοση, τις γάτες έφερνε ο Κυβερνήτης Καλόκερος, όταν του ζητήθηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο να βοηθήσει στην εξόντωση των φιδιών της περιοχής.

Κύπρος, μοναστήρι Αγίου Νικολάου των γάτων
Άποψη της Μονής © A. Savin/Wikimedia Commons

Συνολικά 1000 γάτες εισήλθαν στην μονή, οι οποίες τρέφονταν από τους μοναχούς με λιγοστή τροφή. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το κυρίως πιάτο για τις γάτες να είναι τα…δηλητηριώδη φίδια και το νησί να σωθεί.

Κατά την οθωμανική εισβολή η Μονή καταστράφηκε ολοσχερώς και οι γάτες άρχισαν να περιπλανώνται, γεγονός που εξηγεί τον μεγάλο αριθμό αδέσποτων γατών που ζουν στην Κύπρο.

Βρείτε την στον χάρτη: Μονή Αγίου Νικολάου των Γατών

8. Μονή Αγίου Νεοφύτου, Πάφος

Τον 12ο αιώνα ο ερημίτης μοναχός Νεόφυτος επέλεξε ένα σπήλαιο δυτικά της Πάφου, ώστε να ζήσει την “κατά Θεόν ησυχία.” Εκεί έζησε αγωνιζόμενος με κάθε είδους πειρασμό για 11 συναπτά έτη.

Οι καρποί του Πνεύματος άρχισαν να γίνονται φανεροί στον ασκητή, του οποίου την διδαχή και τις προσευχές αναζητούσαν πολλοί. Με τον καιρό οι πρώτοι μαθητές κατέφτασαν κοντά του. Τότε το μικρό σπήλαιο μεγάλωσε, δημιουργήθηκε το πρώτο κοινόβιο, με τον κανονισμό του να συντάσσει ο ίδιος ο Όσιος Νεόφυτος, το 1187.

Μοναστήρι Αγίου Νεοφύτου, Κύπρος
Η εγκλείστρα του Αγίου Νεοφύτου © Nikodem Nijaki/CC BY 3.0

Παρ’ όλα αυτά ο Άγιος ως λάτρης της ησυχίας δεν άντεχε τις μέριμνες και τις ευθύνες του κοινοβίου. Χωρίς να εγκαταλείψει τους μαθητές του, βρήκε ένα σπήλαιο λίγο ψηλότερα από την προηγούμενη του θέση. Εκεί δεχόταν τον καθένα που βοηθούσε πνευματικά. Εντός του έζησε το υπόλοιπο της ζωής του, αποκτώντας έτσι το προσωνύμιο του “έγκλειστου.”

Στο αρχικό κελλί του Οσίου διατηρούνται αγιογραφίες από τον 12ο αιώνα. Το καθολικό της Μονής χτίστηκε τον 16ο αιώνα . Εντός του μπορεί κανείς να προσκυνήσει την κάρα του Αγίου Νεοφύτου, που βρέθηκε στο χώρο το 1756.

Βρείτε την στον χάρτη: Μονή Αγίου Νεοφύτου

9. Μονή Αγίας Θέκλης, Μοσφιλωτή

Ένα ακόμη μοναστήρι που ίδρυσε η Αγία Ελένη, τον καιρό που βρέθηκε στην Κύπρο.

Κατά παράδοση, η Αγία Ελένη με την συνοδεία της έφτασε στην περιοχή της Μοσφιλωτής αναζητώντας νερό. Επειδή όμως δεν υπήρχε στην περιοχή η Αγία Ελένη προσευχήθηκε στον Θεό και ξαφνικά, δροσερό αγίασμα ξεπήδησε μέσα από τον βράχο. Το αγίασμα καθώς και η λάσπη που βρίσκεται σε αυτό, παρέχουν την ίαση σε δερματοπάθειες. Το γεγονός αυτό μαρτυρούν πολλές φωτογραφίες στο Αρχονταρίκι της Μονής, μικρών παιδιών που έγιναν καλά με θαύμα.

Μονή Αγίας Θέκλας, Μοσχοφιλωτή
Η είσοδος της μονής της Αγίας Θέκλας.

Η Βασιλική και τα κελιά που βρίσκονται στην Μονή χτίστηκαν στα τέλη του 18ου αιώνα. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η μονή ερήμωσε. Συνέχισε να λειτουργεί για κάποιο διάστημα ως σχολείο, προσφέροντας μόρφωση σε 50 παιδιά των γύρω χωριών.

Βρείτε την στον χάρτη: Μονή Αγίας Θέκλας

10. Παναγία Χρυσορογιάτισσα, Ρογιά

Σύμφωνα με την παράδοση, η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Χρυσορογιάτισσας είναι μια από τις 70 εικόνες που αγιογράφησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς.

Η ομώνυμη μονή, ιδρύθηκε από τον μοναχό Ιγνάτιο το 1152, ο οποίος βρήκε τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας στην περιοχή Μούλια της Πάφου. Η εικόνα του θαύματος λέγεται ότι έχει ζωγραφιστεί από τον Ευαγγελιστή Λουκά.

Παναγία Χρυσορογιάτισσα
Η μονή Παναγίας της Χρυσορογιάτισσας

Ο Ιγνάτιος μετέφερε την εικόνα στο βουνό Ρογιά και καθ’ υπόδειξη ενός Αγγέλου, έκτισε εκεί μοναστήρι. Για την ονομασία της εικόνας υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι πήρε την ονομασία της από το “Ρήγαινα” που σημαίνει Βασίλισσα. Άλλοι από τις ροδιές που υπάρχουν στην περιοχή. Η επικρατέστερη όμως φαίνεται να είναι πως έλαβε το όνομα της από το βουνό “Ρογία,” στο οποίο βρίσκεται.

Τα κτίσματα της μονής χρονολογούνται από το 1770 και έχουν μια σημαντική συλλογή εικόνων και θησαυρών. Η εικόνα του Χριστού και της Παναγίας της Μονής, θεωρείται επίσης πως είναι έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Στο μοναστήρι υπάρχει επίσης ένα Κέντρο προστασίας βυζαντινών εικόνων και παλαιών χειρογράφων.

Βρείτε την στον χάρτη: Ιερά Μονή Χρυσορογιάτισσας

11. Μονή Αγίου Γεωργίου του Αλαμάνου

Η τοπική παράδοση δηλώνει ότι στην περιοχή αυτή έζησε ο άγιος Γεώργιος Αλαμάνος.

Ο Άγιος Γεώργιος ο Αλαμάνος είναι ένας από τους 300 Αλαμάνους (Γερμανούς) αγίους που ήρθαν στον Κύπρο από την Παλαιστίνη, τον 7ο αιώνα. Τα σπήλαια που βρίσκονται στην πλαγιά του λόφου πάνω από το μοναστήρι, θεωρείται ότι ήταν η περιοχή στην οποία ζούσαν.

Αγιος Γεώργιος Αλαμάνου, Κύπρος
Ο Άγιος Γεώργιος Αλαμάνου, πρόσοψη

Το καθολικό της μονής είναι αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο ενώ τριγύρω υπάρχουν άλλα τέσσερα παρεκκλήσια: των Αγίων Πάντων που βρίσκεται στο κοιμητήριο της Μονής, του Αγίου Νεκταρίου στην πλατεία της μονής και του Αγίου Στεφάνου, στην πύλη της μονής. Επίσης στο βόρειο τμήμα του μοναστηριού, κοντά στο σπήλαιο του Γέροντα Γερμανού Σταυροβουνιώτη, βρίσκεται ένα παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Άγιο Γερμανό Πατριάρχη Κωνσταντινοπόλεως και Γεώργιο Αλαμάνο.

Στις αρχές του 20ου αιώνα, το μοναστήρι μετατράπηκε από ανδρικό σε γυναικείο. Οι μοναχές ασχολούνται με την μελισσοκομία, αγιογραφία ενώ στην έκθεση μπορεί κανείς να αγοράσει μέλι και άλλα μοναστηριακά προιόντα.

Η μονή βρίσκεται 19 χιλιόμετρα ανατολικά της Λεμεσού.

Βρείτε την στον χάρτη: Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Αλαμάνου

12. Μονή Αγίου Ηρακλειδίου

Το μοναστήρι του Αγίου Ηρακλειδίου βρίσκεται σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τη Λευκωσία, κοντά στο χωριό Πολιτικό.

Στη μονή μπορείτε να προσκυνήσετε τον τάφο και την εικόνα του Αγίου Ηρακλειδίου καθώς και τεμάχιο των λειψάνων του Αποστόλου Βαρνάβα. Στους μετέπειτα αιώνας ακολούθησαν πολλές φυσικές καταστροφές οι οποίες έπληξαν σοβαρά την μονή. Παρ’ όλα αυτά τα κειμήλια της, όπως η εικόνα του Αγίου Ηρακλειδίου, με θαυμαστό τρόπο παρέμεναν ανέγγιχτα. Την αναστύλωση της Μονής τα τελευταία χρόνια ανέλαβε η Γερόντισσα Χαριθέα (+2000) με τη λιγοστή συνοδεία της.

Η γερόντισσα Χαριθέα άφησε την μνήμη  μιας αγιασμένης ψυχής.

Γερόντισσα Χαριθέα - Ι.Μ. Αγ, Ηρακλειδίου
Η Γερόντισσα Χαριθέα ως ηγουμένη.

Από το μισό του 19ου αιώνα και για έναν αιώνα, το μοναστήρι λειτουργούσε ως τοπική ενορία. Όμως με απόφαση του αρχιεπισκόπου Μακαρίου το 1962, αποφασίστηκε η ανακαίνιση και επαναλειτουργία της μονής. Οι μοναχές ασχολούνται με την αγιογραφία, το παραδοσιακό κέντημα, την μελισσοκομία. Επίσης ένα ιδιότυπο ζαχαροπλαστείο διατηρείται στη μονή με γλυκά της Ανατολής, που παράγονται από τις μοναχές!

Βρείτε την στον χάρτη: Μονή Αγίου Ηρακλειδίου

13. Μοναστήρι Παναγίας του Σίντη, Πάφος

Η Μονή της Παναγίας του Σίντη, χτίστηκε τον 16ο αιώνα. Βρίσκεται σε μια πανέμορφη τοποθεσία, στο μέρος συνάντησης δυο ποταμιών: του Ξέρου και του Σίντη. Κατά τη διάρκεια της εποχής της Ενετοκρατίας το μοναστήρι ανακαινίστηκε με μια δραματική αλλαγή των αρχιτεκτονικών του χαρακτηριστικών. Οι Οθωμανοί ήθελαν να το μετατρέψουν σε τζαμί αλλά το σχέδιο αυτό ευτυχώς δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

Η Παναγία του Σίντη - Πάφος
Άποψη της Μονής Παναγία του Σίντη © Chris06/CC BY 4.0

Την αποκατάσταση των χώρων της Παναγίας του Σίντη ανέλαβε από το 1994 η Μονή Κύκκου. Το 1997 που ολοκληρώθηκε το έργο ανακηρύχθηκε προστατευόμενο μνημείο της Unesco. Η Μονή έλαβε επίσης το διεθνή βραβείο Europa Nostra για την επιτυχή και άρτια ανακαίνιση της.

Βρείτε την στο χάρτη: Μονή Παναγία του Σίντη

14. Μοναστήρι Τρικουκιώτισσας, χωριό Πρόδρομος

Η Μονή Τρικουκίωτισσας είναι γνωστή σε όλη την Κύπρο για την φιλοξενία της. Λέγεται πως έλαβε το όνομα της από το δέντρο του δάσους Τρικουτσιά ή Κοκκονιά.

Η μονή βρίσκεται στο ορεινό χωριό Πρόδρομος και έχει ανακαινιστεί αρκετές φορές από τότε που χτίστηκε τον 12ο αιώνα. Η πρώτη της αναφορά βρίσκεται κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας-Ενετοκρατίας (1191-1571). Όπως ο γνωστός μοναχός και περιηγητής Βασίλειος Μπάρσκυ αναφέρει, κάποτε η Μονή έφτανε το μέγεθος της Μονής Κύκκου. Η φτώχεια και τα δεινά της Τουρκοκρατίας όμως έφεραν τον μαρασμό και την σταδιακή εγκατάλειψή της.

Καθολικό - Μονή Παναγίας Τρικουκιώτισσας
Σε παλαιότερη φωτογραφία η Μονή

Στη μονή μπορείτε να προσκυνήσετε την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας καθώς και λείψανα του Αγ. Σεραφείμ του Σαρώφ.

Η γυναικεία μονή, είναι φημισμένη σήμερα για την φιλοξενία της και για την σπιτική μαρμελάδα που κερνά τους προσκυνητές!

Βρείτε την στο χάρτη: Μονή Παναγίας Τρικκουκιώτισσας

15. Μοναστήρι Αγίου Μηνά, Βαβλά

Η Μονή του Αγίου Μηνά χτίστηκε κοντά στο χωριό Βαβλά κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας των Λουζινιανών (15ος αιώνας). Αρχικά οι εγκαταστάσεις του αποτελούνταν, από πολλούς βοηθητικούς χώρους και ένα τυροκομείο. Με το πέρασμα του χρόνου και συγκεκριμένα τον 18ο αιώνα, η μονή εγκαταλείφθηκε. Παρέμεινε έτσι έως τα μέσα του 20ού αιώνα όπου νέες μοναχές εγκαταστάθηκαν. Το σημαντικότερο κειμήλιο του μοναστηριού βρίσκεται στη δεξιά πλευρά του εικονοστασίου: είναι η εικόνα του Αγίου Μηνά που δημιουργήθηκε από τον διάσημο αγιογράφο Φιλάρετο.

Η εικόνα του Αγίου Μηνά στο καθολικό φέρει δεκάδες τάματα, μιας και έχει ιαματική Χάρη. Αν επισκεφτείτε την Μονή, μην ξεχάσετε να προμηθευτείτε χειροποίητα γλυκά και μαρμελάδες από την έκθεση!

Βρείτε την στο χάρτη: Μοναστήρι Αγίου Μηνά

16. Μονή Τιμίου Σταυρού, χωριό Όμοδος

Με το πέρασμα της Αγίας Ελένης από την Κύπρο, ευλογήθηκε όλο το νησί. Σε πολλά μέρη άφησε κομμάτια του Τιμίου Σταυρού που μέχρι σήμερα αγιάζει και φυλάσσει τον κάθε προσκυνητή.

Ένα από αυτά είναι και η Μονή του Όμοδος που χτίστηκε το 210 μ.Χ., και σήμερα φέρει το όνομα του Τιμίου Σταυρού. Μαζί με το τεμάχιο Τιμίου Ξύλου που προεσέφερε η Αγία στην Μονή, δώρισε και λείψανα του Αγίου Νικολάου και Φίλιππου του Αποστόλου.

Μονή Τιμίου Σταυρού, Όμοδος
Άποψη της Μονής

Τον 16ο αιώνα αιώνα το μοναστήρι λεηλατήθηκε από Οθωμανούς. Ανακαινίστηκε πολύ αργότερα, τον 19ο αιώνα. Την περίοδο εκείνη, αρκετοί καλλιτέχνες από την Ρωσία συμμετείχαν στη δημιουργία των τοιχογραφιών του καθεδρικού ναού του 18ου αιώνα.

Παρότι η μονή είναι ανενεργή, δέχεται κάθε χρόνο πλήθος προσκυνητών…

Βρείτε την στο χάρτη: Ιερά Μονή Τιμίου Σταυρού

17. Μονή Τιμίου Προδρόμου, Μέσα Ποταμός

Η ανδρώα μονή του Τιμίου Προδρόμου, βρίσκεται στο όρος Τρόοδος, στην περιοχή του Μέσα Ποταμού. Χρονολογείται από την εποχή της Φράγκικης και Ενετικής κυριαρχίας. Διάσημος επισκέπτης της μονής, ο μοναχός Βασίλειος Μπάρσκυ εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά της. Για την τοποθεσία έγραψε: “εντοπίζεται σε ένα πυκνό δάσος από πεύκα (Δάσος Πεύκη), και κοντά υπάρχουν πηγές γλυκού νερού, που πηγάζουν από ένα ποτάμι…”

Μονή Τιμίου Προδρόμου - Χωριό Αμίαντος
Η μονή βρίσκεται μέσα σε ένα κατάφυτο δάσος

Η ολιγοστή αδερφότητα σήμερα, έχει σαν εργόχειρο την συλλογή βοτάνων και τα λουκούμια, που παράγονται στην μονή.

Βρείτε την στο χάρτη: Μονή Τιμίου Προδρόμου

18. Μονή Παναγίας της Αμιρούς, Μαθηκολώνη

Η Μονή της Παναγίας της Αμιρούς δημιουργήθηκε από ένα θαύμα: τον 12ο αιώνα ένα καράβι με κάποιον Εμίρη από την Συρία και την τυφλή κόρη του, πλησίαζε της ακτές της Κύπρου. Με πνευματικό τρόπο “είδε” ένα φως, στην κορυφή ενός λόφου. Αποβιβάστηκαν και σαν να έβλεπε, οδήγησε όλη την ομάδα στο σημείο που βρισκόταν μια θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.

Μόλις πλύθηκε από το νερό που βρισκόταν πλησίον της εικόνας, έγινα καλά. Ο πατέρας της για να ευχαριστήσει την Παναγία οικοδόμησε ένα ναό στο σημείο. Ακόμη, χρηματοδότησε την ανέγερση της Μονής η οποία έφερε το όνομα “Εμιρούς” ( η κόρη του Εμίρη). Με τα χρόνια και με παραφθορά της λέξης, η Μονή έμεινε γνωστή ως “Αμιρούς”.

Η Μονή στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας εγκαταλείφτηκε. Σήμερα λειτουργεί ως γυναικεία μονή και γίνονται προσπάθειες αναστήλωσης. Βρίσκεται μόλις 4 χλμ. μακριά από το χωριό Μαθηκολώνη ενώ η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, βοηθάει όσους έχουν προβλήματα όρασης.

Βρείτε την στο χάρτη: Μονή Παναγίας Αμιρούς

19. Μονή Αγ. Παντελεήμονα Αχερά, κοιλάδα Αχερά

Η γυναικεία μονή του Αγίου Παντελεήμονα βρίσκεται στη πλαγιά του βουνού Κριάτη. Εκεί, μεταξύ των χωριών Αγροκηπιά και Μιτσερό προσφέρει μια καταπληκτική θέα στην πεδιάδα της Μόρφου. Ο μοναχός Μπάρσκυ ( ο οποίος επισκέφτηκε όλες τις μονές της Κύπρου κατά τον 19ο αιώνα) έμεινε εντυπωσιασμένος, από την φιλοξενία των λιγοστών μοναχών.

Το καθολικό της μονής, το προσκυνητάρι, ο Δεσποτικός θρόνος και ο άμβωνας αποτελούν δημιουργήματα του 18ου αιώνα. Δυο εικόνες του 17ου αιώνα που μπορείτε να προσκυνήσετε, είναι αυτή του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου και του Αγίου Παντελεήμονος. Στη μονή φυλάσσονται επίσης λείψανα του Αγίου Παντελεήμονος.

20. Παναγία του Άρακα,  περιοχή Λαγουδερά

Η Μονή της Παναγίας του Άρακα, βρίσκεται στην περιοχή Λαγουδερά, του όρους Τροόδος. Αυτή η εκκλησία του 12ου αιώνα αποτελεί μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και μία από τις σημαντικότερες βυζαντινές εκκλησίες στην Κύπρο, μαζί με τις εκκλησίες της Ασίνου και του Αγίου Νικολάου της Στέγης. Μην εκπλαγείτε όταν συνειδητοποιήσετε ότι η εκκλησία μοιάζει περισσότερο με έναν αχυρώνα.

Η μονή της Παναγίας του Άρακα
Η Παναγία του Άρακα διαφέρει στο εσωτερικό αλλά και το…εξωτερικό χάριν της οροφής της.

Ο λόγος για τον οποίο δόθηκε σε αυτό το βυζαντινό κτίριο μια οροφή που μοιάζει με αχυρώνα, ήταν για να το καταστήσει πιο ανθεκτικό στις καιρικές συνθήκες της περιοχής. Δεν θα σας ενοχλήσει το σχήμα του κτιρίου όταν αρχίσετε να βλέπετε μερικές από τις ωραιότερες τοιχογραφίες του ύστερου Κομνηνού στυλ (1192 μ.Χ.) Αρκετά δημοφιλής σε Ελλάδα, Βαλκάνια και Ρωσία, το μοναστήρι βρίσκεται σε μια υπέροχη τοποθεσία γεμάτη από δέντρα και άγρια ​​μπιζέλια που δίνουν στην εκκλησία το όνομά της.

Βρείτε την στο χάρτη: Μονή Παναγίας του Άρακα

Θέλετε να επισκεφτείτε την Κύπρο; Ποια Μονή θα είναι ο πρώτος σταθμός στο προσκύνημα σας; Μοιραστείτε την γνώμη σας παρακάτω!

Μπορεί επίσης να σας αρέσει...

Σχόλια

  1. ΔΕΡΝΕΝΤΖΟΓΛΟΥ Ι.

    ΑΝ ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΝΑ ΜΟΥ ΠΕΙΤΕ ΣΕ ΠΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΝΑΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΑ ΤΟΝ ΒΓΑΖΕΙ Ο ΙΕΡΕΑΣ Η ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΛΛΟΣ ΚΑΝΕΙ ΝΟΜΙΖΩ ΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΞΑΝΑΤΟΠΟΘΕΤΕΙ ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ.

    1. Προσκυνητής

      Καλησπέρα,
      Η Μονή Σταυροβουνίου έχει ένα μεγάλο Σταυρό, ο οποίος ως το κεντρικό λατρευτικό αντικείμενο της μονής τοποθετείται στο κέντρο όπου προσκυνάται από τους πιστούς. Μάλιστα, από εκεί έλαβε το όνομα της -Σταυροβούνι- και είναι γνωστή για αυτόν τον Σταυρό, ο οποίος περιέχει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι Τιμίου Σταυρού, κατά παράδοση από προσφορά της Αγίας Ελένης.
      Πιστεύω πως στις μεγάλες εορτές όπως της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού ή την Κυριακή της Ορθοδοξίας, ο Σταυρός πιθανότατα να λιτανεύεται περιμετρικά της Μονής.
      Για να απαντήσω στην ερώτηση σας, νομίζω πως αναφέρεστε στην Μονή Σταυροβουνίου.
      Καλή σας συνέχεια με υπομονή!

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

error: