Χριστός Ανέστη αλά Ουκρανικά, με αυγά Pysanky! Εδώ και αιώνες συνεχίζεται αδιάκοπα η κατασκευή των πανέμορφων αυτών αυγών…
Γενικά για τα αυγά Pysanky
Το όνομα προέρχεται από το ρήμα pysaty που σημαίνει “γράφω” ή “χαράσσω”…
Στην Αγγλία υπάρχει ένα έθιμο του Πάσχα που αφορά εξ’ ολοκλήρου τα μικρά παιδιά: Το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ όταν αυτά πηγαίνουν για ύπνο, οι γονείς κρύβουν Πασχαλιάτικα αυγά μέσα στο σπίτι. Το πρωί της Κυριακής τους λένε ότι ο “Λαγός του Πάσχα” τους έφερε ένα δώρο και αυτά αρχίζουν το ψάξιμο…
Μπορεί για τα παιδιά της Ουκρανίας η παράδοση για το “Κυνηγητό του Πασχαλιάτικου αυγού” να είναι άγνωστη, όμως αυτό δεν σημαίνει πως τα αυγά δεν διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο για το Πάσχα στην Ουκρανία -μάλλον το αντίθετο. Κάθε επισκέπτης της χώρας θα πρέπει να “κυνηγά” αυτά τα παραδοσιακά αυγά, τα οποία αποτελούν μοναδικό δώρο και αναμνηστικό.
Στην πόλη του Κιέβου για παράδειγμα, υπάρχουν πολλά καταστήματα που πωλούν μια μεγάλη ποικιλία από αυτά: από φτηνά ξύλινα αυγά έως αληθινά αποξηραμένα αυγά όρνιθας, ζωγραφισμένα στο χέρι. Μπορείτε επίσης να αγοράσετε πολύ ακριβά και περίτεχνα διακοσμημένα ξύλινα ή κεραμικά αυγά, τα οποία είναι από μόνα τους αληθινά έργα τέχνης. Τα ποιο εντυπωσιακά αυγά του Πάσχα -τα οποία είναι και πιο οικεία στους δυτικούς- είναι τα αυγά Faberge διακοσμημένα από πολύτιμα πετράδια και χρυσό, δημιούργημα του κοσμηματοπώλη Karl Faberge στα τέλη του 19ου αιώνα.
Παράδοση και Ιστορία
Τα μοτίβα και τα χρώματα στα σύγχρονα αυγά είναι βαθιά ριζωμένα στην ιστορία. Πολλά στοιχεία δανείζονται από τον πολιτισμό του Κουκουτένι- Τριπολί, ο οποίος υπήρχε στο έδαφος της Ουκρανίας πριν από περίπου 6000 χρόνια. Στην παγανιστική κουλτούρα το αυγό συμβόλιζε τη ζωή, αν και το νόημα άλλαξε τελείως το 988 μ.Χ όταν το Κίεβο υιοθέτησε τον Χριστιανισμό. Στον Χριστιανισμό, το αυγό αντιπροσώπευε πλέον την Αιώνια ζωή και την Ανάσταση του Χριστού.
Υπάρχουν γενικά δύο είδη χρωματιστών αυγών στην Ουκρανία σήμερα: Τα αυγά Krashanky (βαμμένα σε συμπαγές χρώμα) και Pysanky (διακοσμημένα με διαφορετικά σχέδια και χρώματα). Η παραδοσιακή βαφή πραγματοποιούταν στο σπίτι με την παράδοση να συνεχίζεται ως τις ημέρες μας. Η πιο δημοφιλής από τις βαφές γίνεται με μια φλούδα κρεμμυδιού η οποία βράζει στο νερό. Η διαδικασία της ζωγραφικής ενός Pysanka περιλαμβάνει πολλαπλά βήματα και το σχεδιασμό διαφόρων σχεδίων -συχνά περισσότερο από μία φορά- πάνω στο κέλυφος των αυγών με τη βοήθεια ενός κεριού. Το αυγό στη συνέχεια βυθίζεται προοδευτικά σε όλο και πιο σκούρες χρωστικές ενώ με τη βοήθεια μιας μικρής φλόγας, το κερί λιώνει ανάμεσα σε κάθε στάδιο χρωματισμού. Πολλοί από τους καλλιτέχνες που πωλούν αυγά Pysanky χαίρονται να μιλούν και να παραδίδουν μαθήματα, για την συνέχεια και εξέλιξη της παραδοσιακής αυτής τεχνικής.
Κάθε χρώμα και μοτίβο έχει το δικό του νόημα… Για παράδειγμα το κόκκινο συμβολίζει την αγάπη, το μαύρο την αιωνιότητα και το μπλε την εμπιστοσύνη. Το τρίγωνο αντιπροσωπεύει την Τριάδα, ο κύκλος την αιωνιότητα και τον ήλιο, και η κότα την γονιμότητα.
Το μουσείο Πασχαλινών Αυγών στην Ουκρανία
Όπως καταλάβατε, στην Ουκρανία δεν γίνεται να χάσεις τα..αυγά και τα καλάθια! Απόδειξη το πραγματικά μοναδικό μουσείο, στην πόλη Κολομίγια της Ουκρανίας με το όνομα “Μουσείο του Πασχαλινού Αυγού”. Συνολικά 10,000 αυγά Pysanky εκτίθονται με τα περισσότερα από αυτά να είναι παλαιότερα των 100 χρόνων. Μερικά από αυτά κρέμονται ως διακοσμητικά ενώ άλλα βρίσκονται μέσα σε γυάλινες θήκες, αλλά όλα τους έχουν ένα μοναδικό σχεδιασμό που συναρπάζει!
Πρωτοτυπιών…συνέχεια!
Ζυγίζοντας πάνω από 2 τόνους και με 10μ. μήκος, το μεγαλύτερο αυγό Pysanka του κόσμου χρειάστηκε πάνω από 12.000 ώρες για να ολοκληρωθεί…
Πρόκειται για ένα γιγαντιαίο πραγματικά παζλ, κατασκευασμένο με περισσότερα από 3500 τεμάχια αλουμινίου. Δημιουργήθηκε με τη χρήση εξελιγμένων μαθηματικών εννοιών και αποτελείται από 524 κομμάτια σε σχήμα αστεριού και 2208 ισόπλευρα τρίγωνα. Η κατασκευή του αποτελεί ένα μαθηματικό ορόσημο, αφού η δημιουργία του αντιπροσωπεύει τον πρώτο μαθηματικό ή γεωμετρικό ορισμό ενός ωοειδές σχήματος και την πρώτη πρακτική εφαρμογή της μαθηματικής καμπύλης γνωστής ως “Β-Spline”. Το αυγό είναι κεκλιμένο σε γωνία 30 μοιρών και ένας ισχυρός άνεμος μπορεί να το μετατρέψει σε ένα γιγαντιαίο πτερύγιο καιρού.
Ο συμβολισμός του αυγού περιγράφεται στο αρχικό φυλλάδιο: “Αρχίζοντας από το κάθε άκρο του αυγού, ακολουθούν 5 διαφορετικά σύμβολα. Το χρυσό αστέρι που ακτινοβολεί στο τελικό τμήμα, συμβολίζει τη ζωή και την καλή τύχη … Τα 3 χρώματα, το χάλκινο, το ασήμι και το χρυσό είναι “πλούσια” χρώματα που συμβολίζουν την ευημερία. Ο χαλκός (ανθρακί καφέ) είναι το βασικό χρώμα του σχεδίου και υποδηλώνει την καλή γη, τη γη στην οποία οι προπάτορες μας αγωνίστηκαν για ύπαρξη ».
Το τεράστιο αυτό “μνημείο” βρίσκεται στην πόλη Vegreville του Καναδά, όπου φιλοξενείται η μεγαλύτερη Ουκρανική κοινότητα της χώρας. Τον Ιούλιο πραγματοποιείται και το ετήσιο φεστιβάλ Pysanka με παραδοσιακή μουσική, φαγητό και πολλούς διαγωνισμούς. Αν βρεθείτε στο Vegreville κατά τους θερινούς μήνες φροντίστε να μην το χάσετε!
Τα αυγά Pysanky σήμερα.
Παρ’ ότι πολλοί Ουκρανοί καλλιτέχνες αυγών διατηρούν τους δεσμούς με την παράδοση και μιμούνται τους προγόνους τους, τα αυγά Pysanky της Ουκρανίας έχουν πλέον αποκτήσει την μορφή τέχνης. Σύγχρονες τεχνολογίες, όπως οι προπαρασκευασμένες εργοστασιακές βαφές έχουν απλοποιήσει την διαδικασία της κατασκευής, επιτρέποντας στους καλλιτέχνες να φτιάξουν πιο ακριβή και με περισσότερο χρώμα σχέδια, που θαμπώνουν. Πολλά από τα έργα αυτά πωλούνται σε μικροαγορές, τοπικά καταστήματα ή και διαδικτυακά. Μια ολόκληρη αγορά έχει στηθεί γύρω από την παραγωγή και την πώληση των Pysanky, με βαφές, σχέδια, αξεσουάρ και υλικά συσκευασίας. Και για όσους θέλουν να καταγίνουν προσωπικά με την κατασκευή ενός αυγού Pysanka -πιθανότατα μετά από ένα ταξίδι στην Ουκρανία ή την αγορά ενός αυγού από έναν εντόπιο καλλιτέχνη- εργαστήρια και online σεμινάρια είναι διαθέσιμα.
Καλή επιτυχία!
