Το πρώτο μας Travel Story: ένα τριήμερο στην καρδιά της Πελοποννήσου και την Τρίπολη…
Ήταν Παρασκευή και μάλιστα του Φλεβάρη, Πρωτομηνιά, όταν ξεκινήσαμε για να επισκεφτούμε τα αξιοθέατα της Τρίπολης, της αρχοντικής αυτής πόλης της Αρκαδίας. Ο καιρός, κάτι περισσότερο από σύμμαχος, αφού ο ήλιος που συνόδευε το ταξίδι μας θύμιζε περισσότερο άνοιξη παρά χειμώνα.
Με φορτωμένες τις βαλίτσες μας λοιπόν και με ξεχωριστή αισιοδοξία που μας έδινε η καλοκαιρία, ξεκινήσαμε για την Τρίπολη, την πατροπαράδοτη αυτή πόλη και ταυτόχρονα τόσο σύγχρονη, που βρίσκεται στην Πελοπόννησο. Μόλις δυο ώρες από την Αθήνα, νωρίς νωρίς περάσαμε την Κόρινθο και ήδη από το μικρόφωνο ο ξεναγός μας κος Ανδρέας, άρχισε να μας διηγείται το ιστορικό του πρώτου Προσκυνήματος…
Η Μονή Αγ. Βλασσίου
«Η γυναικεία Ιερά Μονή του Αγίου Βλασίου βρίσκεται μέσα σε μια καταπράσινη περιοχή όπως θα δείτε, στα Άνω Τρίκαλα. Σε απόσταση 500 μ. βρίσκεται ένας πελώριος βράχος. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση των κατοίκων αλλά και της Μονής, εκεί, σε μια σπηλιά βρέθηκε η θαυματουργή εικόνα του Αγίου γύρω στο 1400 μ.Χ.»
Με το που φτάσαμε στο μοναστήρι, οι λιγοστές μοναχές εγκάρδια μας οδήγησαν στα ενδότερα της Μονής. Αμέσως φυσικά οδηγηθήκαμε στον ναό του Αγίου Βλασίου ο οποίος, μπορεί μεν να χτίστηκε περί το 1700 αλλά συναντά κανείς σε αυτόν μια ιεροπρέπεια, που παραπέμπει σε βυζαντινούς ρυθμούς. Στο μέσο περίπου του ναού, αρχοντική, δέσποζε η μορφή του Αγ. Βλασίου -η θαυματουργή και εφέστιος εικόνα της μονής που δέχθηκε τους ασπασμούς αλλά και τις κρυφές προσευχές όλων μας. Και στη συνέχεια η ξενάγηση στους υπολοίπους χώρους της Μονής: ασκηταριό, αρχονταρίκι και στο μέσο περίπου της εξωτερικής αυλής ένας τεράστιος πλάτανος, που πάντα είναι έτοιμος να καλοδεχτεί τους επισκέπτες του και να τους φιλέψει κάτι.
Θα ήταν όμως άδικο να μην αναφερθούμε και στο θέαμα που ατενίσαμε, καθώς βαδίζαμε προς το τέλος της λιθόστρωτης αυτής αυλής…Εμπρός μας εκτεινόταν η χαράδρα του ποταμού Σύθα με όλη την μεγαλοπρέπεια του! Παντού μεγάλοι ορεινοί όγκοι που γίνονταν ένα με τα σύννεφα, ενώ το μάτι σου δεν χόρταινε τις ατέλειωτες παραλλαγές του πράσινου χρώματος, που ‘μοιάζαν να μην έχουν τέλος.
Με αυτά και άλλα πολλά, αναμαζευτήκαμε και ξεκινήσαμε για ένα ακόμη μεγάλο προσκύνημα, προσπαθώντας να δώσουμε τιμή σε έναν Άγιο, του οποίου η γενέτειρα βρισκόταν μόλις λίγα χιλιόμετρα από την Μονή και σήμερα βρίσκεται άφθαρτος στη νήσο της Κεφαλλονιάς…
Συναντώντας την μορφή του Αγίου Γερασίμου
«Ο Άγιος Γεράσιμος Κεφαλληνίας γεννήθηκε εδώ, στα Άνω Τρίκαλα, στην ξακουστή οικογένεια Νοταρά, η οποία αποτελούσε μια από τις πιο ευγενείς και εύπορες της περιοχής. Ο Άγιος Γεράσιμος εκδηλώνοντας από νωρίς την θρησκευτική του κλήση αναχώρησε μόλις 19 ετών για την Ζάκυνθο για να συμπληρώσει την μόρφωση του. Για δώδεκα χρόνια υπηρέτησε στον ναό της Αναστάσεως ως διάκος και περιόδευσε επίσης σε Αίγυπτο και Συρία. Κάτι που λίγος κόσμος ξέρει είναι, πως ο Άγιος ασκήτεψε κοντά σε μια από τις μεγαλύτερες μορφές του Αθωνικού μοναχισμού, στον Άγ. Θεόφιλο τον Μυροβλήτη και παρέμεινε κοντά του για αρκετό διάστημα σε μια από τις πιο φτωχές και ταπεινές περιοχές του Αγίου Όρους: στην Καψάλα. Το 1559 κατέληξε στην Κεφαλλονιά όπου και ίδρυσε, την πασίγνωστη μονή του. Χάριν των μεγάλων του ασκητικών αγώνων και της αγάπης του προς τον πλησίον, ο Θεός τον τίμησε μετά την κοίμηση του με την αφθαρσία του σώματος του αλλά και με την χάρη να εκδιώκει δαιμόνια από πολλούς συνανθρώπους μας.»
…Και σήμερα εμείς πορευόμασταν να συναντήσουμε την μορφή του μεγάλου αυτού Αγίου!
Καθόμασταν ακόμη στις θέσεις του πούλμαν όταν ξαφνικά ξεπρόβαλε μπροστά μας, το τριώροφο αρχοντικό των Νοταράδων. Περπατώντας προς τα εκεί, παρατηρούσαμε παντού ταμπέλες περίτεχνα καλλιγραφημένες με βέλη που μας κατεύθυναν προς την οικία του Αγίου. Ένα δείγμα κι αυτό απ’ τα πολλά, της αγάπης και της ιδιαίτερης εκτίμησης των κατοίκων της περιοχής στον προσφιλή τους Άγιο.
Φτάσαμε στον κυρίως χώρο και εισήλθαμε στο εσωτερικό του. Παντού εικόνες και καντηλάκια να κρέμονται από τους τοίχους, άλλα μισοσβηστά και άλλα άκοπα να φωτίζουν. Σε ένα γειτονικό δωμάτιο, ο χώρος που γεννήθηκε ο Όσιος, περί το 1506. Κατά την διάρκεια της ξενάγησης μας, είχαμε την ευκαιρία να ακούσουμε ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες από την ζωή του μεγάλου αυτού Αγίου η οποία ήταν γεμάτη θαυμαστά σημεία έως και αυτή την κοίμηση του, αφού ο Θεός τον πήρε κοντά του τον 15 Αύγουστο, την ημέρα που τιμάται η Κοίμηση της Θεοτόκου! Παράπλευρα, ένας κατάλευκος σύγχρονος ναός που τιμάται στην μνήμη του.
Με αυτά και άλλα πολλά, αργά το απόγευμα αναχωρήσαμε και καταλύσαμε στο ξενοδοχείο μας στην Τρίπολη.
«Μπαρούτι είχαμε, έκαμνε η Δημητσάνα…»
Με θέα το φαράγγι του Λούτσιου, τον επιβλητικό Ταύγετο και τον κάμπο της Μεγαλόπολης η Δημητσάνα κόβει κυριολεκτικά την ανάσα. Κανείς δε πρόκειται να βαρεθεί επισκεπτόμενος τη γραφική αυτή κωμόπολη στο κέντρο της Ορεινής Αρκαδίας… Οι προτάσεις και οι ιδέες για εξορμήσεις είναι πάμπολλες. Στη Δημητσάνα, εκτός από τις πολλές ταβέρνες και τα μικρά καφενεδάκια, τη σπιτική φιλοξενία σε παραδοσιακούς ξενώνες και τους πρόσχαρους κατοίκους της, όλος ο τόπος είναι γεμάτος από αξιοθέατα που σε παραπέμπουν στον ηρωισμό και τον έντονο δράση του τόπου στον αγώνα του 1821.
Φτάνοντας λοιπόν στον προορισμό μας και έχοντας ακούσει μερικά λόγια ήδη από το πούλμαν, για τη σχέση της Δημητσάνας με την Ελληνική Επανάσταση του 1821, όλοι ανυπομονούσαμε να γνωρίσουμε την ιστορία της. Περπατώντας λίγο κοντοσταθήκαμε σε ένα κτίριο που πραγματικά, μας κέντρισε το ενδιαφέρον. Επρόκειτο για ένα μπαρουτόμυλο, έναν από τους 11 που κατέχει συνολικά η Δημητσάνα, οι οποίοι εκμεταλλευόμενοι τη ροή των νερών παρήγαγαν διαρκώς μπαρούτι για την επανάσταση, χαρίζοντας στην κωμόπολη τον τίτλο μπαρουταποθήκη της επανάστασης. Μάλιστα, όπως μάθαμε στην ξενάγηση ο οπλαρχηγός μας Θεόδωρος Κολοκοτρώνης κάπου αναφέρει στα απομνημονεύματα του ότι «μπαρούτι είχαμε, έκαμνε η Δημητσάνα…» -κι αν κρίνουμε από τους 11 μπαρουτόμυλους που είναι διάσπαρτοι σε όλο τον τόπο τότε… πρέπει να έφτανε και να περίσσευε!
Επόμενη στάση, Μονή Κερνίτσης & Παναγία της Κανδήλας
Σιγά σιγά έπρεπε να επιβιβαστούμε στο πούλμαν για να συνεχίσουμε τη περιήγηση μας, σε αυτό το κομμάτι της Ελλάδος, το τόσο όμορφο αλλά ταυτόχρονα και τόσο άγνωστο για τους πολλούς…
Η Ιερά Μονή Κερνίτσης θεωρείται το αρχαιότερο μοναστήρι της Αρκαδίας. Κινούμενη και αυτή στο ίδιο αγωνιστικό πνεύμα της περιοχής, εντός των τειχών της διατηρούσε ένα κρυφό σχολειό, το οποίο διακρινόταν σε κατώτερο σχολείο, μέση και ανώτερη σχολή. Διδάσκαλοι φυσικά, οι ευλαβείς Πατέρες της μονής Κερνίτσης.
Είπαμε Πατέρες ε; Πράγματι, αλλά σήμερα το μοναστήρι είναι γυναικείο και κυριολεκτικά ανθεί πνευματικά! Εφέστιος εικόνα της μονής η «Παναγία της Κερνίτσης» η οποία όπως και η γειτονική της Παναγία της Κανδήλας, βρέθηκε σε μια σπηλιά πλησίον της μονής. Πάμπολλα τα θαύματα σε ασθενείς συνανθρώπους μας! Σειρά όμως έχει τώρα ένα άλλο προσκύνημα, όχι πολύ μακριά από τον τόπο που ήδη βρισκόμασταν… Η μονή της Παναγίας της Κανδήλας βρίσκεται σε μια μοναδική τοποθεσία, με ένα μέρος των κελλιών της να βρίσκονται χτισμένο εντός του βράχου. Θυμίζει την μονή Inkerman στην Ουκρανία αλλά ακόμη περισσότερο την δική μας, Παναγία Σουμελά του Πόντου.
Φτάνοντας στο μοναστήρι και κοιτάζοντας την μονή, αντικρίσαμε, ένα μέτριο σε μέγεθος αλλά συνάμα επιβλητικό μοναστήρι, να βρίσκεται υπό την σκιά ενός θεόρατου βράχου. Σε υψόμετρο 760 μ. το θέαμα ήταν μοναδικό αφού ατενίζαμε μια ακόμη μοναδική σε ομορφιά άποψη της Αρκαδικής γης, την πεδιάδα της Κανδήλας.
Φτάνοντας στον χώρο της μονής, ακούσαμε μερικά λόγια για το μεγάλο αυτό προσκύνημα: «Όπως αναφέρει η παράδοση, τοπικοί κάτοικοι είχαν επιλέξει ως σημείο ιδρύσεως της μονής, το ύψωμα Μισόκαμπο, δυτικά της τοποθεσίας Κανδήλας. Ύστερα από πολλές συντονισμένες ενέργειες για την ανεύρεση χρημάτων και με την βοήθεια των ντόπιων ξεκίνησε το χτίσιμο της Μονής. Όμως τότε άρχισε να συμβαίνει κάτι το παράδοξο… Τις νύχτες, η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Κανδήλας μεταφερόταν θαυματουργικά στην απέναντι μεριά και μπροστά της έκαιγε ένα ακοίμητο καντήλι, το οποίο δεν είχε τοποθετήσει ανθρώπινο χέρι. Αφού αυτό το παράδοξο συνέβη αρκετές φορές, οι πιστοί κατάλαβαν ότι επιθυμία της Παναγίας ήταν να κτιστεί η μονή στην απέναντι μεριά, στην σημερινή της δηλαδή, τοποθεσία.
Μεγάλο επίσης το έργο και αυτής της μονής στους αγώνες του έθνους μας, κατά το 1821, αφού ο ηγούμενος Καλλίνικος ως εμπειρικός χειρούργος που ήταν, μετέτρεψε την μονή σε νοσοκομείο για την περίθαλψη των τραυματιών. Αρκετές ήταν επίσης και οι προσφορές του στους αγωνιστές μας, σε στάρι και κρασί. Μάλιστα εντός της μονής διασώζεται υπογεγραμμένη επιστολή του οπλαρχηγού Θεοδώρου Κολοκοτρώνη, που επιβεβαιώνει το γεγονός:
«Άγιε καθηγούμενε της Κανδήλας. Ιδού, σου στέλνω τον παρόντα και να μου στείλης κάμποσο κρασί διότι εδώ δεν ευρίσκεται και χωρίς τεσκερέ μου να μη δώσης κανενός, να σταθής γενναίος, να κρατήσης το μοναστήρι. Τώρα θα ιδώ τον πατριωτισμό σου.» Τη 8 Μαΐου 1826, ο γ. αρχηγός Θ. Κολοκοτρώνης.
…και εμείς αργά το βράδυ επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο μας, συζητώντας ακόμη τα όσα γνωρίσαμε και όμορφα είδαμε.
Ιερά Μονή Βαρσών. Επιστροφή.
Τελευταία μέρα της τριήμερης εκδρομής μας σήμερα και κατευθυνόμασταν προς την Ιερά Μονή Βαρσών.
Η Ιερά Μονή Βαρσών τιμάται στον Άγιο Νικόλαο και πολλές είναι οι εκδοχές που υπάρχουν για το όνομα της. Μια από αυτές είναι πως η ονομασία προήλθε κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας, από παρανόηση της λέξης «Δασών» που έγινε από τους Φράγκους «Βασών» για να καταλήξει «Βα(ρ)σών» με την προσθήκη του «ρ». Σύμφωνα με μια δεύτερη εκδοχή η λέξη είναι σύνθετη:Bar=έχει son=νερό, δηλαδή τόπος που έχει νερό.
Όπως και να έχει η Μονή Βαρσών θεωρείται ιδιαίτερη ευλογία, αφού είναι μια από τις αρχαιότερες του Μοριά και διατηρεί πολλά λείψανα Αγίων που ευλογούν τους προσκυνητές και τον τόπο, με κυριότερα τα σκηνώματα των νεομαρτύρων Δημητρίου και Παύλου. Αυτό που κάνει ιδιαίτερη όμως εντύπωση είναι το αγίασμα, που ξεκινάει με μυστικό τρόπο από το Άγιο Βήμα και καταλήγει στις βρύσες. Ο δε εξωτερικός χώρος είναι ειδικά διαμορφωμένος με πλακόστρωτα και χρωματιστά πλαίσια από διακοσμητικά φυτά, ενώ προκαλεί φοβερή εντύπωση το πόσο καλά καθαρός και τακτοποιημένος διατηρείται. Είναι σίγουρα ένα από τα πιο σημαντικά προσκυνήματα της Πελοποννήσου.
Σιγά σιγά πήραμε το δρόμο της επιστροφής με μια μικρή στάση στο Άστρο Κυνουρίας και το Ναύπλιο, για μια σύντομη ξεκούραση αλλά και να συζητήσουμε πιο άνετα, όλα αυτά τα θαυμαστά που συναντήσαμε αυτές τις μέρες. Σε όλους υπήρχε έντονη η αίσθηση πως όταν ένας τόπος μαζί με τα προσκυνήματα που αυτός προσφέρει διαποτίζεται από πνεύμα αγωνιστικό- όπως ολόκληρος ο Μοριάς κατά τον αγώνα του ’21- τότε αυτός ο τόπος χαράσσεται πιο εύκολα στην ψυχή σου, νιώθεις ότι παίρνεις ακόμα περισσότερα από το να επισκεφτείς μια μονή ή να περπατήσεις σε ένα γραφικό καλντερίμι -πόσο μάλλον όταν εδώ πρόκειται για το παράδειγμα Αγίων ανθρώπων, γενναίων ανδρών που στερήθηκαν τη ζωή τους για να απολαύσουμε εμείς το αγαθό που λέγεται ελευθερία.
Η Τρίπολη σαν εκδρομή συστήνεται ανεπιφύλακτα. Όσο και να προσπαθήσετε δε θα μπορέσετε να μείνετε αδιάφοροι στα σπάνια προσκυνήματα, το εξαίσιο του τόπου αλλά και το αίσθημα να βρίσκεσαι εκεί, αφού όλος ο Μοριάς αποπνέει άρωμα Ελληνικό…
