Οδός του Μαρτυρίου, πορεία ως τον Γολγοθά

Η Οδός του Μαρτυρίου είναι η Ιερότερη οδός στον ρου της Ιστορίας. Ακολουθήστε μας σε ένα οδοιπορικό από το Πραιτώριο έως τον Πανάγιο Τάφο του Χριστού…

Η ακριβής πορεία της Οδού του Μαρτυρίου (Via Dolorosa) είναι βασισμένη περισσότερο στη παράδοση παρά στα αρχαιολογικά ευρήματα.  Επαναπροσδιορίστηκε από προσκυνητές πολύ πριν τον 8ο αιώνα και με αρχή το Πραιτώριο, περιλαμβάνει όλα εκείνα τα σημεία των γεγονότων των τελευταίων ωρών του Χριστού (της καταδίκης, της άρσης του Σταυρού κ.α) έως και την κατάληξη στον Φρικτό Γολγοθά.

Η Οδός του Μαρτυρίου εντοπίζεται εντός της Παλαιάς Πόλης στα Ιεροσόλυμα και έχει μήκος περίπου μισό χιλιόμετρο.

1. Τα σημάδια της Via Dolorosa

Βαδίζοντας την Via Dolorosa το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσετε είναι το πόσο πολυσύχναστη είναι, αφού ανά τον χρόνο δέχεται εκατοντάδες χιλιάδες προσκυνητές από κάθε γωνιά της γης, Παράλληλα με την πορεία σας θα παρατηρήσετε αρκετές πινακίδες με την ένδειξη “Via Dolorosa” -μια ακόμη υπόμνηση ότι βαδίζετε στην ιστορική Οδό του Μαρτυρίου. Η κάθε πινακίδα συνοδεύεται και από μια μαύρη μεταλλική πλάκα, της οποίας ο λατινικός αριθμός υποδεικνύει και τον ανάλογο σταθμό. Ξεκινάμε λοιπόν!

2. Σταθμοί Ένα και Δύο του Φραγκισκανού Μοναστηριού της Φραγγελώσεως

Το φραγκισκανό Μοναστήρι της Φραγγελώσεως (Μαστιγώσεως) βρίσκεται στο ακριβές σημείο όπου ο Χριστός καταδικάστηκε σε θάνατο, χλευάστηκε, εμπαίχτηκε από τους Ρωμαίους στρατιώτες και στέφθηκε “Ο Βασιλεύς των Ιουδαίων” με ένα αγκάθινο στεφάνι (Κατά Ιωάννη 19,1). Η κύρια είσοδος της Εκκλησίας φέρει το μοτίβο του αγκάθινου στεφάνου.

Παρόλα αυτά ο πρώτος σταθμός της μαρτυρικής οδού του Χριστού βρίσκεται στον απέναντι δρόμο. Εκεί, εντός μιας μεγάλης Αυλής ο Πόντιος Πιλάτος καταδίκασε τον Σωτήρα σε θάνατο.

Στο σημείο σήμερα βρίσκεται επίσης ο Ναός της καταδίκης και η Αψίδα του “Ecce Homo” (Ίδε ο Άνθρωπος)

3. Από τον 2ο σταθμό στον 3ο της Οδού του Μαρτυρίου.

Στην διαδρομή μεταξύ της Αψίδας “Ecce Homo” και τον σταθμό της άρσης του Σταυρού (σταθμ. III) θα δείτε πωλητές στην μια πλευρά του δρόμου. Αν και ολόκληρη η Dolorosa κατακλύζεται από καταστήματα αμφότερη στις πλευρές του δρόμου, το κομμάτι αυτό της διαδρομής έχει τοίχο στην μια της πλευρά.

Ο δρόμος αρχίζει να στενεύει αλλά παρ’ όλα αυτά ποτέ δε θα νιώσετε το συναίσθημα πως είστε μόνοι…Αντιθέτως όσο τα βήματα σας κατευθύνονται προς στον Ναό της Αναστάσεως -το λατρευτικό αυτό κέντρο των προσκυνημάτων του Αγίου Τόπου- τόσο θα αρχίσετε να αντιλαμβάνεστε την σπουδαιότητα του Πάθους του Χριστού. Όπως και δεκάδες άλλοι προσκυνητές οι οποίοι στην προσπάθεια τους να βιώσουν εντονότερα τις τελευταίες ώρες του Χριστού, πορεύονται την Via Dolorosa κρατώντας ένα μεγάλο, ξύλινο σταυρό.

4. Σταθμός 4ος: Ο Ιησούς συναντά την μητέρα Του.

Στον τέταρτο σταθμό ο Χριστός συναντά την Παναγία μας, της οποίας η θλίψη μπροστά στο Μαρτύριο και την Σταύρωση του Υιού Της είναι ακατάληπτη. Το Αρμένικο Εκκλησάκι είναι αφιερωμένο στην Παναγία ενώ την είσοδο της Μονής κοσμεί το έργο του Πολωνού γλύπτη Ζιελίνσκυ. Στο εσωτερικό της Εκκλησίας, το δάπεδο καμωμένο από μωσαϊκό του 5ου αιώνα κάνει εξαιρετική εντύπωση με την ομορφιά του ενώ σε ένα σημείο φαίνονται και τα ίχνη από δυο σανδάλια -“το αποτύπωμα της Παναγίας” σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση.

Η συνάντηση του Ιησού μετά της μητέρας Του δεν αναφέρεται στην Βίβλο και υπάρχει μόνο στην παράδοση των Φραγκισκανών.

5. Ο Ιησούς πέφτει κάτω για πρώτη φορά

Πλακόστρωτες πλάκες από την εποχή του Χριστού διακρίνονται στο σημείο, όπου ο ο Χριστός έπεσε για πρώτη φορά καθώς κατευθυνόταν στον Φριχτό Γολγοθά. Απο δω και πέρα η διαδρομή μεταμορφώνεται ξανά σε ένα πολυσύχναστο δρόμο γεμάτο μικρομάγαζα και πωλητές. Οι σταθμοί της Οδού του Μαρτυρίου περιλαμβάνουν και τις τρεις πτώσεις του Ιησού οι οποίες έχουν διασωθεί από την παράδοση έως τις ημέρες μας.

6. Σίμων ο Κυρηναίος, 5η στάση της Οδού του Μαρτυρίου

Στην 5η στάση μπορεί κανείς να δει την οικία όπου ζούσε ο Σίμων ο Κυρηναίος. Κατά παράδοση αυτό το σημείο αποτελεί τον τόπο της δεύτερης πτώσης του Ιησού, αφού λύγισε κάτω από το βάρος του Σταυρού. Το συμβάν αυτό αναφέρεται στα Ευαγγέλιο του Απ. Μάρκου, Λουκά και Ματθαίου. Στο σημείο μάλιστα όπου ο Χριστός ακούμπησε το χέρι Του έμεινε σύμφωνα με την παράδοση το αποτύπωμα Του. Έτσι, κάθε προσκυνητής που βρίσκεται στο σημείο βάζει εκεί χάριν ευλογίας διάφορα αντικείμενα ή και το χέρι του…

7. Η Αγ. Βερονίκη σκουπίζει τον ιδρώτα του Ιησού, σταθμός 6ος (VI)

Ο έκτος σταθμός βασίζεται και αυτός στην παράδοση. Λέγεται ότι μια γυναίκα με το όνομα Βερονίκη σκούπισε τον ιδρώτα από το πρόσωπο του Χριστού με ένα μεταξωτό μαντήλι. Στο μανδήλιο αυτό αποτυπώθηκε θαυματουργικά η μορφή του Ιησού, ενώ τώρα το ιερό αυτό κειμήλιο φυλάσσεται στη Ρώμη. Σε αυτήν την τοποθεσία, όπου κάποτε βρισκόταν το σπίτι της, χτίστηκε η εκκλησία της Αγίας Βερονίκης το 1800.

Στη συνέχεια περνάμε τον έβδομο σταθμό που είναι η Πύλη της Καταδίκης και αποτελεί τον τόπο της δεύτερης πτώσης του Ιησού. Διακρίνεται καθαρά τμήμα των τειχών που χρονολογείται από την εποχή του Χριστού…

8. Τα καταστήματα της Οδού του Μαρτυρίου

Όπως προείπαμε το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής περιστοιχίζεται από μικρομάγαζα που πουλούν σουβενίρ, φαγητά και ποτά. Τα περισσότερα καταστήματα δέχονται Shekel που είναι το επίσημο νόμισμα του Ισραήλ, δολάρια και ευρώ. Οι καταστηματάρχες μιλούν αγγλικά και εβραικά και ίσως, να ακούσετε και ελληνικά. Το παζάρεμα είναι κάτι που συνηθίζεται.

9. Ο Ιησούς συναντά τις γυναίκες της Ιερουσαλήμ

Σε αυτόν τον 8ο σταθμό όπως αναφέρει και το Ευαγγέλιο του Λουκά (Κατά Λουκά 23, 28-31), ο Χριστός συναντά τις γυναίκες της Ιερουσαλήμ που θρηνούσαν για Αυτόν καθώς πορευόταν στον Γολγοθά. Αυτός όμως τις παρηγόρησε λέγοντας «μη κλαίετε δι‘ εμέ, αλλά κλαίετε δια τον ευατόν σας και τα τέκνα σας.» Ο σταθμός που συνέβη το γεγονός αυτό είναι σημαδεμένος με ένα σκαλιστό σταυρό πάνω στο βράχο, στον οποίο αναγράφεται η φράση «IC XC ΝΙΚΑ». Η ακριβής τοποθεσία του είναι δίπλα από το Ελληνορθόδοξο μοναστήρι του Αγίου Χαραλάμπους.

10. Εντός του ναού της Αναστάσεως

Ο τελευταίος εξωτερικός σταθμός της πορείας του Ιησού, είναι η Ρωμαϊκή κολόνα που βρίσκεται στην είσοδο της Ορθόδοξης Μονής Αιθιοπίας και του Κοπτικού Αρμενικού Μοναστηριού και σηματοδοτεί τον τόπο της τρίτης πτώσεως Του. Από δω και πέρα οι σταθμοί 10-14 βρίσκονται εντός του ναού της Αναστάσεως…

11. Οι τελευταίοι σταθμοί της πορείας του Ιησού.

Σιγά σιγά αφήνουμε πίσω μας την Οδό του Μαρτυρίου και εισερχόμαστε στον Ναό της Αναστάσεως. Οι τελευταίοι σταθμοί σχετίζονται με τις τελευταίες ώρες του Χριστού και περικλείουν την Σταύρωση, τον θάνατο και την ταφή του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Όλα τα προσκυνήματα της Αγίας γης καθώς και όλης της Οδού  του Μαρτυρίου εντοπίστηκαν από την Αγία Ελένη κατόπιν θείας αποκαλύψεως. Η ίδια έχτισε και αυτό το υπέρλαμπρο ναό της Αναστάσεως το 326 μ.Χ.

Ο ναός διαχειρίζεται από διάφορα δόγματα αλλά ανήκει εξ’ ολοκλήρου στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.

12. Ο Γολγοθάς και το τέλος της Οδού του Μαρτυρίου

Μια στενή σκάλα οδηγεί στον Λόφο του Γολγοθά, όπου οι πιστοί σε μια γραμμή περιμένουν να προσκυνήσουν στο σημείο όπου έγινε η Σταύρωση. Κάτω ακριβώς από την Αγία Τράπεζα βρίσκεται ο βράχος όπου υψώθηκε ο Σταυρός, ο οποίος είναι εμφανής από όλες τις μεριές του μικρού παρεκκλησίου, αφού φυλάσσεται εντός μιας γυάλινης θήκης.

Οι υπόλοιπες στάσεις περιλαμβάνουν: Την 10η στάση όπου ο Ιησούς απογυμνώνεται για να αρχίσει η Σταύρωση. Την 11η στάση όπου γίνεται η Ύψωση επί του Σταυρού και την 12η στάση όπου ο Ιησούς πεθαίνει στον Σταυρό. Στις στάσεις 13 και 14 είναι η Αποκαθήλωση του Τιμίου Σώματος και ο Τάφος, με το ακριβές σημείο να φυλάσσεται έως σήμερα εντός ενός κουβούκλιου στο Ναό της Αναστάσεως.

Εκτός από την Οδό του Μαρτυρίου και τον Ναό της Αναστάσεως, οι Άγιοι Τόποι είναι γεμάτοι από αναρίθμητα προσκυνήματα που αξίζει να επισκεφτείτε. Η οικία του Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου και των Προπατόρων Ιωακείμ και Άννης βρίσκονται αρκετά κοντά. Σε κοντινή απόσταση επίσης θα βρείτε το Θεομητορικό μνήμα στη Γεθσημανή και τον τόπο του Μαρτυρίου του Αγίου Στεφάνου…

Αν έχετε σκοπό να περιηγηθείτε στην Οδό του Μαρτυρίου προτείνεται να φορέσετε παπούτσια κατάλληλα για την περιήγηση σας. Επίσης η ενδυμασία θα πρέπει να είναι η κατάλληλη από σεβασμό προς την ιερότητα των λατρευτικών χώρων. Αν η επίσκεψη σας γίνει κατά την διάρκεια των θερινών μηνών θα πρέπει να είστε ντυμένοι πιο «ελαφρά», αφού τα καλοκαίρια στην Ιερουσαλήμ είναι ιδιαίτερα ζεστά.